De rol van professionals bij kinderen van gescheiden ouders

Herken het signaal
Niet elk kind praat openlijk over de scheiding van hun ouders, maar hun gedrag kan wel veranderen. Mogelijke signalen zijn:

• Emotionele reacties, zoals boosheid, verdriet of teruggetrokken gedrag.
• Verminderde concentratie, dalende schoolprestaties of desinteresse in activiteiten.
• Angst of onzekerheid, bijvoorbeeld bij wisseldagen tussen ouders.
• Verantwoordelijkheidsgevoel, vooral bij oudere kinderen die de rol van ‘bemiddelaar’ op zich nemen.

Het is belangrijk om alert te zijn op deze signalen en een veilige ruimte te bieden waarin een kind zich gezien en gehoord voelt.

Een neutrale en ondersteunende houding aannemen
Kinderen mogen nooit het gevoel krijgen dat ze moeten kiezen tussen hun ouders. Als professional is het essentieel om neutraal te blijven en geen partij te kiezen. Dit betekent dat je moet luisteren zonder oordeel, geen negatieve opmerking kunt maken over een van de ouders en misschien wel het belangrijkste: kinderen geruststellen en vertellen dat hun gevoelens normaal en begrijpelijk zijn.Vermijd het stellen van vragen die een kind het gevoel kunnen geven dat ze informatie moeten delen over hun thuissituatie. Een open, uitnodigende houding is vaak voldoende om een kind te laten praten als het daar behoefte aan heeft.

Wat kun je concreet doen?
Het zijn geen enorme dingen, maar je kunt absoluut het verschil maken voor een kind dat in een lastige situatie zit. Hoe?

• Bied een veilige plek waar het kind zich kan uiten, bijvoorbeeld tijdens een rustig gesprek of een creatieve activiteit.
• Wees voorspelbaar in je contact. Kinderen die thuis veel veranderingen ervaren, hebben baat bij stabiliteit op school of in de opvang.
• Werk samen met ouders, maar houd in gedachten dat ze niet altijd op één lijn zitten. Zorg ervoor dat je communicatie gelijkwaardig is en wees voorzichtig met het delen van informatie.
• Stimuleer sociaal contact, zodat het kind niet in een isolement raakt door spanningen thuis.

En wat moet je niet doen?
Het kan soms verleidelijk zijn om te gaan bemiddelen, partij te trekken of aannames te doen op basis van (vaak eenzijdige) informatie. Het is belangrijk om dat allemaal achterwege te laten. Daarnaast is het belangrijk dat je geen aannames doet over hoe een kind zich voelt, want ieder kind verwerkt een scheiding op zijn of haar eigen manier. Ga het gesprek aan, neutraal, en achterhaal op die manier hoe het écht met het kind gaat.

Wet- en regelgeving
Als professional krijg je te maken met privacywetgeving en ouderlijke rechten. Zo hebben beide ouders recht op informatie over hun kind, tenzij er een juridische reden is om dat niet te doen. Ook mag je geen vertrouwelijke informatie delen met één ouder zonder toestemming van de andere ouder, tenzij het om een direct veiligheidsrisico gaat. Tot slot is het goed om te benoemen dat je bij zorgen over het welzijn van het kind contact kunt opnemen met bijvoorbeeld de schoolmaatschappelijk werker of een andere vertrouwenspersoon. Tot slot: je mag ook altijd aankloppen bij het Adviespunt Scheiden, Kind en Ouderschap. Wij zijn er ook voor professionals en helpen je graag op weg!

Kortom…
Professionals kunnen een waardevolle rol spelen in het leven van kinderen van gescheiden ouders. Door een luisterend oor te bieden, neutraal te blijven en stabiliteit te geven, help je een kind zich veilig te voelen. Tegelijkertijd is het belangrijk om grenzen te bewaken en ouders niet onbedoeld in conflict te brengen. Met de juiste aanpak kun je een kind helpen om, ondanks de veranderingen thuis, stevig in zijn of haar schoenen te blijven staan. Heb je hier hulp bij nodig? Je mag altijd contact opnemen met het Adviespunt Scheiden, Kind en Ouderschap. Dit kun je doen door een e-mail te sturen, ons te bellen of langs te komen tijdens de spreekuren! Kijk hier voor de contactopties.